شعری در رابطه باخاطرات منقرضه در اسفاد قدیم

خاطرات منقرضه

دوشنبه, ۳ اردیبهشت ۱۳۹۷، ۰۱:۳۳ ق.ظ

محمدعلی خالقی

۱ نظر

بنشین  با هم کمی گپی زنیم 

از قدیما و اون جوونا نگذریم 

گر بگم از بهرت ای دوست پیر مشی 

گر بود رویت سفید     قرمز  مشی

روزی بود  و    روزگاری داشتیم

گو گله و  خر گله    می داشتیم

هر که دو تا گو مداش کیف  می داش

گر ماست و سر شیر فراوو می داش

یا اگر مرغ وخروس هم می داش 

قد قدان تخمرغ به زنبیل می داشت

خیت پیاز سیرموک و کاه یادش بخیر 

بزغاله و شیخ روا     یادش بخیر 

کلب پیاز   علف کرده    سو مزنی 

داس مایی یا گو خوره گو مزنی 

سیم داغ !  گو موخوره یا بیارم

صبر کو   یک سیم سرخ بیارم

سر صبح   یک انار ترش بیار 

تا ده مین خیتا توره خو بنیا

یا که انار مبره یک سیم وپکنیک ره بیار

عجبا ای روزگار باز ده کجار

گندم سر زعفرو    او ره بیار

پی باغو ره او دادم فردا عمله درم

خر و جقد وماله یک رسمون کم درم

چه سواری داره ده ری مله یک پایه

شاشا  پل ره بگی   ترگز اناری مایه

خرا هم مونده شدن پیزور ببن قب نکنه

گردن اور محکم بگی زن صحبخور مایه

بگذریم    پل خیت هم ، موشی شده

موتور اژ ، یا هم ، پنج کیلویی کاه مایه 

یادمه موتور اومه ده جو کرتی قرش اژ

باز مترسم که همو موش عینکی مر مایه

اگر ای بار دگه و موتور اژ و روغن چل

ا همو موش و همو غرش اژ و مه بم

کلکو کنده شده گور  صحب خور مایه

بخدا مونده شدم وگر نه تا صبح بریتو

اقدر حرف مزدم   ولی یه اما داره 

حرفوکه حرف میره اوسونه داستان مایه

                   خالقی در اسفاد وطنم

اسفاد وطنم. esfadvatanam.blog.ir

پخت نان در اسفاد کهن

 

پخت نان در اسفاد قدیم

با سلام و احترام 
پخت نان در اسفاد قدیم که توسط زنان خانه دار انجام می شد کاری بسیار سخت و دشوار بود وعوارض جسمی زیادی در پی داشت که هنوز تبعات آن در بین زنان اسفاد و مادر های مان وجود دارد ، از سردرد و میگرن ، کمردرد و پادرد به خاطر گرم و سرد شدن بدن و غیره . 
به هر حال پخت نان با مراحل خاصی همراه بود که به طور اختصار به آن اشاره ممی شود : 
1- تهیه هیزم از بیابان توسط مردان : هیزم   طاغ ، اس کَم بُل ، تِ رِخ ، قَم بَ ری و کنده بنه و درختان . 
2- تهیه خمیر : این کار چندین ساعت قبل با مخلوط کردن آرد با آب ولرم (شیر گرم ) انجام می شد و پس از اضافه کردن مایه خمیر قبلی که خشک بود ، در روی سفره تنور ،خمیر ورز داده می شد و چند ساعت می ماند تا ور بیاد یا آماسیده بشود. بعد خمیر از داخل تغار برداشته می شد و بصورت جداگانه به حالت گرد در می آمد و بر روی تخته تنور قرار می گرفت. 

3-  شاخ کردن تنور : شاخ کردن یا روشن کردن آتیش تنور توسط مادر  و یا فرزندان با نظارت مادر انجام می شد و آنقدر این آتیش روشن می ماند که اول تنور در اثر حرارت سیاه می شد و بعد قرمز و و در نهایت سفید می شد و تنور آماده پختن نان می شد.  

4- در این مرحله مادر دستش را با آستین تنوری ( اَس تی تنور ) می پوشاند  و پس از خیس کردن دست و پاشیدن آب به محوطه تنور ، نانها را به دیوار تنور می چسباند. 
حرارت دیواره تنور و آتیش های کف تنور، واقعا غیر قابل تحمل بود و گاهی وقتها بعضی خمیر ها از دیواره تنور بر می گشت و روی آتیش و زغالهای قرمز کف تنور می افتاد و سوخته و کلوچ می شد. برای جابجایی آتیش از کفگیر استفاده می کردند که از سوراخی که در پایین تنور به نام   خول  بود انجام می شد.
با هر تنور حدودا  30-20 نان پخته می شد و گاهی هم برای بچه ها  خمیر های کوچکی به دیواره تنور می زدند که بسیار خوشکل و خوشمزه بود و نَ قووچ  نام داشت.  
پختن نان ارزنی ،  جو  ، قَ لِفی و چِل پَک نیز مرسوم بود. این نان ها روی تابه ( ته وه )  و چِل پک و ق لفی داخل قابلمه با روغن پخته می شد . برای خوشمزه کردن نان هم ، گاهی کنجد ، روغن ، بادیوون و جیج غاله و سیاه دانه به آن اضافه می کردند. 
پختن نان همراه با لوازمی بود که حتی این لوازم در جهیزیه عروس نیز موجود بود : سفره تنور ، آستین تنوری ، تخته تنور ، آتیش کش و کفگیر و تشت . 
از خدای متعال می خواهیم که دست های مهربان مادرانمان که بر آتش تنور تابید، تا نانی گرم و خوشمزه برایمان تهیه شود را از آتش جهنم محفوظ بدارد .  
درود می فرستیم به همه مادران زحمت کش و مهربان اسفاد .  
مرا گر دولت عالم ببخشند                 برابر با نگاه مادرم نیست

کریمی اسفاد 

تو را اباد می خواهم (اسفاد)

دلم تنگ است برای دیدن یک لحظه ات در خواب 

تو را ای سرزمین زاد و اجدادی بهار زندگی

ای وطن  عشق پرستوهای عاشق  

 نازنین بی تو چگونه سر کنم اما هوای تو درون سینه ام خالی 

تو را اباد می خواهم 

نشستم در درون خانه ای تاریک دلم پر می کشد در باغ و بستان ها شکوفه ارغوان ان کلبه ای خاکی 

تو را اباد می خواهم 

قاصدک  گر می روی ان سو دیار من 

پیامی می رسانی  این چنین می گفت فلانی 

 تو را اباد می خواهم 

من و کوه امید ارزوهای خیالم 

که هورا می کشم از هر نفس در دل امیدی هست 

صدایی می رسد هست هست 

تو را اباد می خواهم 

شاعر خالقی اسفاد 

 

شعر مرتضی حسینی اسفاد

 

وطنم اسفاد
آن جا که بیشتر به  نظر یاد است
سرسبزی  و   طراوت   اسفاد    است
جایی که از  بهشت   برین   بهتر
آن ده  که   کوهپایه   و  آباد  است
تاریخ   با   شکوه  و   جلال   تو
از    دورها     نشانه    و   بنیاد   است
بیش از هزار و سیصد و اندی سال
سروی  که   ایستاده   و  آزاد   است
چون خوش گوار آب قنات آن
غم دیده ای که خورده ازآن شاد است
صبح اش   بسان  صبح  نشابوری
عصرش  قیاس  خطه ی  بغداد  است
در محفل  عزای   مُحرّم  خوب
در   دسته ها   حماسه   و  فریاد  است
در قبله گاه  محکم  او   شاسکوه
سنگین  و  ریشه دار  چو  اوتاد است
در   دوستی   همیشه   وفا   دارند
چون قصه ها که  گفته  ز فرهاد است
از  دین  شمرده اند  وطن خواهی
اسفاد ،  عشق، جای  چه  ایراد است ؟
وابستگی هر کسی از چیزی است
شاعر!  به  عشق  روی  تو معتاد است
مردان  با   فضیلت   آن ،   محبوب
زن،  با کمال  چون گل  شمشاد  است
گل  دسته های  سرخ   شهیدانت
آن   آهوان  که  زخمی  صیاد   است
دارد "شمیم"  مهر  وطن  در  دل
هر  چند    غبار   فاصله   ایجاد  است
شاعر : مرتضی حسینی اسفاد (شمیم)

حس موسیقی شارستان

آب در شارستان جاری بود 

کوه در سبزه ی دانایی بود 

شار از لذت شوق می لغزید 

حس موسیقی دل پیدا بود 

                            بوته را شادی بود 

                            بلبلی بی دانش می نوشید 

دختری زیبا رو پا بر آب می شویید

    گاه هر تنهایی شیدا بود 

    قلعه ای بر یک اوج 

    نبض سعادت می داشت 

    آسمانش مهتاب 

مادری بر یک بام فال ستاره می چید 

مهر او جاری بود 

دست او جادو بود 

        تا که آن شارستان جاری بود 

        لذت نور چراغ می تابید 

        قلعه بیداری بود 

                      شاعر :خالقی 

 

شعری از مرحوم مظفر کریمی

ای سر زمین با صفا اسفاد                 ای مهد ایمان و وفا اسفاد

 ای ملک آبـاء و نیـاکانم                       ای خاک پاکت توتیا اسفاد

 

 کـوه بلنـدت افتخـار آمیز                       یـادآور تـاریخ پربـارت

 بر بام آن شاسکوه و میلاکوه                در دل نهفته گنج اسرارت

 

 آویخته برشانه از هر سوی                  چون جعد مویش شاخه انجیر

آن پیچ و تاب دره شه رود                    انداخته بر گردنش زنجـیر

 

ویرانه های قلعه کوه آن                      دارد نشان از مردمی با هوش

سنگ مزارش را چو یک فرزند               بگرفته با صد مهر در آغوش

 

بر دامن کـوه بٌنیجـی پهن                      آرامگـاه رفتـگان تــو

چشم انتظار یک دعای خیر                    از هر که باشد میهمان تو

 

پیشانی تو سجده گاهی داشت             با نقشی از آن مسجد دیرین

طاق بلند و خشت دیوارش                   یک شاهکار از مردم پیشین

 

پای چنارت بود بس آباد                        با شاخه های جوز و اسپیدار

با آن درختان بلند و سبز                       آن سبزه های رسته بر دیوار

 

آب قناتت مثل اشک چشم                   صاف و زلال از چشمه کاریز

آن نعمت پاک خـداونـدی                       شیرین و دلچسب و خیال انگیز

 

آن جوی پرپیچ و خم و باریک                 مانند رگ در جان باغستان

با کوچه هایی تنگ و ناهموار               راه عبور از قلعه تا کشمان

 

در سینه ات از سال های دور              خوابیده صدها راز ناگفته

از حمله های ازبک و قزاق                   داری هزاران خواب آشفته

 

بر گـرده ات زخمی ز بیگانه                  آن دشمن ویرانگـر و غـدار

 برجای مانده داغ ها بر دل                    از شش شهید لاله گون رخسار

  

بر دوش تو بـار گـران غـم                      از کـوچ غمبار جـوانانت

خم گشته پشتت از غمی دیگر              نابـودی رسم نیـاکانت

 

کو آن عروسی های شادیبخش            آن شاپری و اسب زیبایش

«در واکنـو»هـای حنابنـدان                   با دف زدن ها و حناهایش

 

آن کودکی های پر از شادی                 آن تشله بازی های پشت بام

آن قصه گویی های طولانی                 در شب نشینی های بعدشام

 

آن پیرمردان «جلک» در دست                آن پشم ریسی های مردانه

آن گپ زدن های در قلعـه                     با شوخ طبعی های رندانـه

 

آن دست و بازوهـای بافنـده                  نخ ریسی و کرباس و گلدوزی

مندیل و شال و زیلو و خورجین              قالیچه بافـی و لحاف دوزی

 

آن کشت و کار آبـه و دیمه                    گاو و جُِغ و عاصا و گاوآهن

چَایگ و چِغِل در باد گرم تیر                   دروازه چرخـنده بر خـرمن

 

یادش بخیر آن کیسه های گل               آن زعفران خوشبو و خوش نام

گل ورزدن پیش از طلوع صبح                گل بـاز کردن دور هم تا شـام

 

یادش بخیر آن گله های گاو                  هر شام با پستان پـر از شیر

با فِــلهِ شیرین و دوغ ترش                   ماست و قروت و مسکه و سرشیر

 

یادش بخیر آن شیر دوشیدن                 در صبح دلچسب بهارانت

بزغـاله های سرکش گلـه                     با های و هوی گله دارانت

 

یـاد تغـار و آتش مطبخ                          یاد نقـوچ تـازه و لمبه 

یاد کماچ ارزن و چِکمال                         با قٌرمه و جـزغاله دمبه

 

یادش بخیر آن نوحه خوانی ها                آن مسجد تاریخی و زیبا

صوت دل انگیـز علم بنـدان                      با آن علـم بـردار نابینا

 

آن آسیـای آبـی و نفتـی                        با کیسه های آرد ارزن کـو ؟

آن خرده آهن های بشکسته                 در کارگـاه  ذوب آهن کـو؟

 

کو آن اذان گوهای خوش آواز                 کو چاوشی خوان تو ای اسفاد

کو دشتبان سخت کـوش تو                    کـو آسیـابان تو ای اسفـاد

 

اینها همه میراث پیران بود                     از خواجه و از رعیت و میرزا

میراث بانانت کجـا هستند                      کـو آن جوان های غیور ما

 

در زیر پایت دشتی از لاله                      در حسرت برگشتن یاران

شاید که برگردیم ما روزی                     همراه ابـر و بـارش باران

 

 

                                  دکتر مظفر کریمی ـ فروردین ماه 1393

تقدیم به اسفاد و اسفادی

 خواب پروانه

خاطراتم روزهایی ساده بود         قصه های ساغی و پیمانه بود 

نبض عطر کوچه های احساس      قصه های عطر ناب و پونه بود

خانه ام خشت  آسیابم ابی         هر سحر   بانگ نماز دلداده بود 

پرچم صلح و سفید دهکده     روی هر بام  عطر یاس مستانه بود 

قصه ی   دور   اجاق    اتشی       خاطرات شمع  چون پروانه بود

بغچه ای از ریس ابریشم سفید   سفره ای از شور عشق ونان بود

واژ ها را کوچه های خاکی            هاله هاله مو به مو پیمان بود 

خرمن گندم کشت و چشمه نور     دشت لاله بوی گندم زار  بود  

شاخه ها پروانه ها بی انتها           وسعتی در قلب هر پرواز بود 

کاش می شد اندکی پروانه بود      خوابهایم اتفاقی ساده بود   

                              شعر ：خالقی اسفاد (عرفان)

می نویسم دوباره از اسفاد

تا که طبع مرا تکان بدهد

ماه  اردیبهشت  بی مانند

به غزل واژه ها توان بدهد

***

آب کاریز  بی نظیرش  هم

دل و جان مرا صفا داده

مسجدی در کنار این کاریز

دست ما را  به  آشنا  داده

***

سند روستای  ما  سر سبز

سرو دیرین او سر پا هست

او که ده قرن زندگی کرده

برگ تاریخ ما که زیبا هست

***

مردمانی نجیب و زحمت کش

نام  اسفاد  را  قرین  باشند

افتخاری  به  شانه ی   تاریخ

موجب رشد سرزمین باشند

***

گرچه  دوریم از وطن گاهی

دل ما  از  هوای او  شاد  است

قطعه ای از بهشت خُلد بَرین

گفته اند  ، روستای اسفاد است

شاعر : مرتضی حسینی اسفاد – اردیبهشت  98

بهار زیبای 1398 اسفاد

سلام خدمت اسفادیهای عزیز

در ایام کهن اسفاد قدیم همچنان روزهایی چون بهار امسال بهار98  سالهایی بر پیکر خود بهارستان را تجربه می کرد که در نگاشت هایی دوستان  عشق و خاطرات کهن را به قلم در آوردند 

نگارش شاهرود قدیم که مراتب تکمیلی در پیشینه ی همین سایت موجود است به تالیف در امده همچنان قدیم مثل امسال به دیدن رود می رفتیم و واقعا تماشایی بود که صدای شار تا دوردست ها می امد

فصل بهار چند سالی ، قبل از سال 76 در اسفاد  همچنان زیبایی و شور  شوق را بر خلقت کائنات رنگارنگ و زیبا می کرد انگار نقاش چیره دست با قلم زیبایش  جلوه ای از بهار را نقاشی می کرد

همه جا همچون بهشت زیبا بود هر چیزی لذت خودش را داشت کوه دشت دره باغها  مزارع درختان  گل ها  شکوفه ها و بوی بهار که هر حیوانی را از خانه به بیرون می کشید.

در هر کوچه  باغ ها و مزارع صداهای دلنواز هم شهریهایمان به گوش می رسید  سر هر کوچه باغ صاحبان باغها بر لب جوب اب لذت حیات و بهار  را در سکوت و آرامش تجربه می کردند 

امروز از اون سالهای دیرین سالهاست که همچنین بهاری پیکرش را گلگون نکرده بود با شروع مکرر باران از ابتدای سال  آرزویی دوباره تکرار در دلمان زنده شد دیروز بعلت شدت شدید باران شاهرود اسفاد جان گرفت و با غرش خود سکوت شاسکوه را در هم شکست و خاطرات گذشته کهن را باری دیگر تداعی کرد 

امسال خداوند نعمتش را افزون کرد و خیر و برکت را به بندگانش اعطا نمود 

و این تجربه را برای حامیانش که تا به امروز اهش را به دل آرزو داشتند  به حضور تجربه کردند و ان ایام گذشته که بهترین ایام و خاطره های مردم عزیز بود  امروز به رویت وحضور  دیدند که اگر خداوند بخواهد  کویر و دشت هم می تواند بهشت باشد 

بعد از چند سال نوروز 1398 سال بهار سال زیبایی و شکوفایی  بهشتی دوباره اسفاد را به دامن خود شکفت و بهاری رنگارنگ و زیبا را برای بندگانش به نقاشی کشید 

عشق وطن

نشاط و شادی ما از هوای اسفاد است

بدون عشق  وطن، روزگار بر باد است

دِهی که مختصر و ساده و مفید افتاد

ولی چو سرو  ز قید  زمانه  آزاد  است

اگر که برتری اش را  ز  طُرقبه  گفتم

در این مقایسه یک ذره ای نه ایراد است

هزار  یار  سفر کرده   در  دلش  دارد

چو لاله داغ به دل از فراق و فریاد است

بیا و خستگی اش را دوباره مرهم باش

صفای مقدم او یاس ها و شمشاد است

شبی برای همان  روستای  ساده  خود

غزل سرودم و مهرش هنوز در یاد است

شاعر:  مرتضی حسینی اسفاد

روزها تکراری روزگار کرده دورنگ

هر سحر بانگ دلم می زنه زنگ 

                     می درخشد در این آینه ننگ 

هر شب آن اختر شب تاب دلم

        مرحمی است تا که بشیند غم و رنج 

         می درخشد پس این پرده غمناک و سیه 

                     روزگاری نیرنگ 

از غبار مه آلوده به رنج       

به ستوه آمده ام از شب تنگ 

شاخه های گل یاس 

سر به بالین سحر 

                          از ملال تب و درد و غم خود 

                           زرد از رخ به تمنا شده سنگ 

خانه های  شهرم 

      خالی از نبض زمان 

           دگر از هیچ خبر نیست 

               قاصدک نیست در این کلبه ی غم 

 روزها هر روزش تکراری 

روزگار است در این زخم دلم 

  شده است حیله و نیرنگ و دورنگ 

 شاعر :::خالقی (عرفان)

شعر اسفاد

سلامی بر گل  زیبای  اسفاد                       گروه ناب وخوش آوای اسفاد

دلم در پیش خورشید است بنگر                   سر شاسکوه، در بالای اسفاد

سفر کردم به شهرهای زیادی                      نبوده هیچ یک، همتای اسفاد

به یاد روستا دل تازه دارم                             دل من عاشق و شیدای اسفاد

صفا و خوبی مردم فراوان                             نباشد مردمی همتای اسفاد

ببین گلدسته های مسجدش را                    اذان  دل کش  آقای اسفاد

ندارد طرقبه حسن و جمالی                         به پیش منظر زیبای اسفاد

شاعر : مرتضی حسینی اسفاد (شمیم)

🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋

سلام بر وطن

ای نام تو شکوه و سربلند وطن 

ای پیروز مند ای سرفراز 

ایستاده ایم کنار تو با قلبهای مملو از عشق 

ای آسمان آبی     

ای مردمان شیر و پاک و باصفا 

ای مادران بهتر از گل 

تو را دوست می دارم که زاد خاک منی 

بگذار گریه کنم 

بگذار اشکهای بارانی خودم را نثار کنم  چرا که ذره ذره وجودم از تو تعمیق گرفته 

و خاطراتم مملو از عاطفه توست 

تو را دوست می دارم ای شکیبا نیرومند و ای شکیبا شکوهمند 

هنوز یاد کلوخ های نمناک و عطر آگین تو در مشامم احساس می شود 

هنوز بوی دگدانها و دودکشها ی در فراز بامهای صمیم و محبت و عاطفه ، اهش به دل حکایت می کند.

دوستت دارم      اسفاد وطن    عزیز وطن    بی نوا وطن          

خالقی اسفاد 

       

اسفاد باستان

با سلام 

 چند نمونه از آثار نیاکان ما در اسفاد ، که بعضی از آنها  هنوز موجود است و بعضی از بین رفته اند جهت یادآوری و ثبت در اذهان ما ونسلهای آینده البته به نظم و با نام واصطلاحات محلی گردآوری شده است.

اسفاد باستان

روزگاری از برای خود دیاری داشتیم

کدخدا و برج و باغ و گلعزاری داشتیم

از قناتش تا گلِ هوم و جهاتِ دیگرش

سیلابی غَرغَر کنان در جویباری داشتیم

از کجایش بهر تفریح و صفا گویم رفیق

باغ عرب، باغِ صلاح،باغِ کُناری داشتیم

هم تگای مَودره،هم زوزخ و درّه ی تهی

بهر حاجت ارغوان و خوش مزاری داشتیم

بازه ی خاکِ تنور و لشگر وآوازِ کبک

پای آبشارِ چراغون سایه ساری داشتیم

وحشیان وبسترِ سبزِ نباتاتش قشنگ

آن فراتر ما  زِ  مَج یک دیمه زاری داشتیم

آسیابِ آبی و درخ (درخت) چِلو یادت نره

هم درخ(درخت) شاتوت و هم پایِ چناری داشتیم

کوچه ی سالاری اسفاد هم یادش بخیر

پاسبان سروی کهن ،خوب یادگاری داشتیم

سر تخ (تخت)آقا میر آن میدانی باز و وسیع

گه نشست با میرتا و هر آبیاری داشتیم

کوچه ی قلعه  زِ  بعدِ حوض ،روی جوی آب

یک بنا سقّابه و هم دیگ و ناری داشتیم

داخل و اطرافِ اسفاد تا وضو سازند و نوش 

چند دَه حوضی زِ بذلِ نکوکاری داشتیم

موقع پیک نیک کجا‌ ماشین درِ هر خانه بود

جای ماشین، خر و خورجین پای باری داشتیم

سر حدِ روستا ، کلاته ی روغنی، یک چشمه داشت

ما عظیمی ها به آنجا مرغزاری داشتیم

   احمد عظیمی    ۵ /۲ /۱۳۹۷

اشک وطن

چقدر برای فردا در انتظار بودیم  چقدر آرزوی رویاهای  آینده را بر دلمان حک کرده بودیم 

 آری  آری امروز همان فردایی ایست که دیروز منتظرش بودیم  

اگر می دانستم که این جغد شومی هر روز بر دیوار فردایمان رخنه خواهد کرد 

از همان کودکی او را از روی دیوار خانه کاه گلی پرواز نمی دادم و می گذاشتم از همان کودکی آرزوهایمان را آواز  می خواند

آری  چقدر ناجوانمردانه رقم خورد 

ان فردایی که امروزی  پلید است 

از غرش ابرها    

از ماه خاموش     و از خورشیدی که هر روز در خودش می سوزد 

دلم هوای همان کودکی ایست   همان ده کده شیرین روستایی 

دلم هوای وطن است همان وطنی که اشکهایم را مرحم بود 

کاش هیچ وقت فردا نمی شد و در رویای کودکانه و عاشقانه خودم در تکرار بودم

دلم هوای وطن است.  دلم هوای وطن است 

دلم می سوزد از باغی که می سوزد 

خالقی

پروانه ها

یک فصل از چهار فصل در پاییز زیبای اسفاد

قاب عکس خسته

روزی که خوش بود خاطر از ایام    

چرخی به نان خشک در دندان 

سر گرم در بازی نمی دانم 

   خاطر از این خوشتر از این ایام 

حالم از این دوران از این تنها

     شب بود هر شب تیره در زندان 

در  امتداد شب تا  هر  شب 

    هر شب  سیاهی بود در مرداب 

غم از نسیم تیره می بارید 

    زخمی به تن از کینه می نالید 

هر لحظه اشک ریز چون باران  

      بر خاک و بوته خفته در طغیان

شب از سکوت رعد می لرزید 

    گل از زمین خشک می ترسید 

      مهراب   راز پاکی ایام 

     حال از در و دیوار بر دندان 

بر هر در و دیوار چون خاموش 

    قابی ی  ز عکس خسته   ایام  

         شاعر :::::"   خالقی (عرفان )

شعر زعفران شاعر پر آوازه مرتضی حسینی اسفاد

در صبح سرد 

در صبح سرد  شال و  قبا  کرده  زعفران

دیدم نشاط  و شور به پا  کرده زعفران

چون  رستخیز از دل خاک آمده برون

از خاک تیره باز  دعا  کرده  زعفران

دارد بنفش می زند  از دور این زمین 

مرهم برای خاطر ما  کرده  زعفران

باید  نشسته  رفت  به  بالین هر گُلی

در قلب خویش خانه بنا کرده زعفران

این دُر قیمتی است که گویند طلای سرخ

آری ! به قعر خاک طلا  کرده  زعفران

هرسال می رویم  به سر بخت این عزیز

ما  را به قدر خویش رضا کرده  زعفران

آن رشته های سرخ  دلش را که دیده ای

با عطر و رنگ خویش چها کرده زعفران

با این همه مشقت و سختی به خانه رفت

سر پنجه ها ز بعد  حنا کرده  زعفران

جمع اند دور  هم  که  بخندند غنچه ها

در قصه ای که قدر و بها  کرده زعفران

پر می شود که  بال  و پر صاحبش شود

گرد  و  غبار خویش هوا کرده  زعفران

در یک ردیف دسته شده سرخ و هم سفید

گویند  رنج  خانه  دوا  کرده  زعفران

خشک می شود که چشم خریدار دل دهد

آن سال خُوش که روی به ما کرده زعفران

آن قدر پیش اهل محله  گران بهاست

ما را به وقت خواب صدا کرده زعفران

فر آوری شود ز  وجودش  هزار  چیز

رنگش حضور خود به غذا کرده زعفران

صد قصه داشتی و " شمیم"  از تو ذره ای

پاییز ، حساب خویش جدا کرده زعفران

شاعر : مرتضی حسینی اسفاد(شمیم) - مدرس دانشگاه

غصه ی پنهان

باید سرود قصه ی  باکس نگفته را

ابیات این قصیده‌ی در دل نهفته را

از باغ های زنده که فریاد می‌کنند

برشانه های جوز تمنای چفته را

آب زلال ومردمِ از آن زلال تر

دستان پینه بسته و مجروح و سُفته را

نه!پیچ وتاب شعر من از خاطرم نبُرد

آن چهره های ساده ی از هرم تفته را

در ازدحام بیشه چه تنها گذاشتیم

این شیر پر صلابت آرام خفته را

دلشوره های شهر زیاد تو برده اند

پس کوچه های این ده ازیادرفته را

آسوده باش ای وطن ای بهترین رفیق

پرپر نبینم این گل سرما گرفته را

ای باغ مهر سایه سروت بلند باد

ما با توایم تک تک ایام هفته را

اسفاد پرغرور من ای قلب زیرکوه

بیرون بریز غصه ی با کس نگفته را

شاعر:حسین ابراهیمی اسفاد

کوچه خاموش

کوچه ای در سوت و کور سالهای دیر 

خلوتی خاموش در بغضی فغان تاریک 

گویی از خود هم به دل نجوای غم دارد

سالها دردی به تن زخمی کهن دارد 

چون به فریاد آمد از  سرشار گفتن ها

درد من تاریک 

درد من خاموش 

درد من چون سالها چشمی به راه

بانگ من رد قدم هایی ایست به جا  مانده

 عابران کوچه خاموش چون به دل مانده 

در سکوت خانه می پیچد 

یاد ایام 

    یاد یاران     

     یاد اجداد       

       یاد مردان سفر کرده

                           یاد ایام هم چنان باقی ایست           

        خالقی     عرفان  

جاودان بی تکرار

دلم تنگ کلبه ای ایست که امروز آثارش نقش زمین است و خاطرش یاد اور تمام رویاهای کودکی 

همان کلبه ای که بوی خشت های کاه گلی ،بوی دگدانهای اتشی ،بوی صفا و بوی صمیمیت داشت 

دلم هوای دیاری ایست که نامش جاودان بی تکرار بر زبانها گفتار است 

و به شهرت وطن نام است

دلم هوای عطر بکر بوته هایی ایست که دیگر رنگ تکرار ندارد.  

           اه ای صدای زندانی 

           اه ای هوای تنهایی

دلم گاهی برای تنور داغ مادران گل می گیرد 

                         برای بام های مهتابی 

                                  برای ماه های عرفانی 

                                        و برکت های باغبانی

          برای گریز بهاری و سکوت تنهایی 

                    آیا باران دوباره خواهد بارید 

                    آیا دریچه تنهایی  بار خواهد شد 

                    و آیا زمان شکوفایی خواهد رسید 

                                        

                                         خالقی اسفاد

شهید محمد رضا شفیعی

تیغ بر خراش گل

 چو پر پر این شقایقها 

آزادی

 و پیروزی 

و تیک زمان 

عصر دقایق ها 

شعر معلم

تقدیم به تمامی معلمین عزیز و گرامی

بگفتا درس علم و مظهر عشق     که خورشید فروزان است معلم

رفیق کودکی و یار دیرین               کلام عشق و ایثار است معلم

به وصفش حرفها در سینه من       چو شمعی سوز تابان است معلم 

چو بوی گل و شعری از بهاران        صفای یار و بستان است معلم

دلم گاهی ز درد کینه روز                    هوای حال کبری است معلم 

به چشمم نور مهر و پاکی اب      سخن ها شوق گفتار است معلم 

به دل چون یادها در سینه دارم     خوشا ایمان  ایثار است معلم

    به امید بهاری در وجودت     چو عارف که به پرگار است معلم 

خالقی اسفاد

در نگارش این چنین حالم بود

روزی نه دیر دامن تنهایی بر نسار نقش در و دیوار تو خواهم دید.

دیگر رد پایی ،حال و هوایی بر کوچه های تو سازی نخواهد زد.

دیگر بر سقف آسمانت، ستاره باغچه دلم ، نوری نخواهد تابید

دیگر پرده های اتاق خانه ام از بغض تنهایی سرشار خواهد بود

دیگر کلاغ سیه پوش بر شاخ و برگ های پر خاطره اش غربت سکوت و تنهایی را نظاره گر کوچه های خالی از سر سبزی و درخت های کهن با قبای همیشه سیاه بر تن تجربه خواهد کرد

دیگر گرد و غبار طاقچه خانه پدر بزرگ حرفی بر زبانت نخواهد شنید

دیگر وجود غبار سنگین اینه خانه اجدادی ، منظر بغض سکوت  و اشکهای تو را سو نخواهد بود 

دیگر در کوچه های پر خاطره و قلمرو گنجشکهای آوازه خوان و صدای دلارام آب روان ، بوی خزان و خش خش برگ های زرد و خالی از وجود معنایی نخواهد داشت 

آری چه روزگار غریبی ایست 

آنجاست  که بر مصداق چقدر زود دیر می شود را عینا خواهی دید و افکارت را به حیرانی خواهد کشید 

آری صدا صدای فریاد در کوچه های اجداد و زاد خاِلی از ساز تنهایی  اندیشه خواهد بود

 

ماه دیگر بر رخ گرد غریب 

       شعله را در دل تنهایی شب 

           پوششی در خجل شرم وجود تو 

                 چو  ابری کرده 

بوی تنهایی تو            خالی از هر سکنه 

چو به عصری نزدیک          که من امروز به اقرارم بود 

که به دنیایی دگر               که از این ظلم و ستم            یا از این بیدادی

که در این وقت زمان           چو به قهر عرفان

از فضای خالی پروازها

یا شب خاموش این آوازها

 

در نگارش این چنین حالم بود        این احساسم بود 

آرزویم این است که در این وصف نگارش یا که شعرم     

نشود حال تو را                  که تو را می خواهم       اسفاد ای وطنم

      

                 خالقی ( عرفان )

روزگار غریبی ایست

اسفاد وطنم

این روستا مرا بزرگ کرده است
این روستا ترا بزرگ کرده است 
این روستا مارا بزرگ کرده است
کوچه های کودکیمان را بخاطر بیاوریم
دالانها وکوچه های سرپوشیده ی قلعه ی اسفاد
بالاخانه ها نشیمن وته خانه ها محل ارامش احشام
تابستانها چه صمیمانه پشت بام ها به استراحت می پرداختیم واز آسمان پرستاره لذت میبردیم
دلهای اهالی اسفادقدیم ازکوچه هایش بیشتربهم پیوسته بود 
کوچه های قدیم را میگویم که دیوارهای قطوری داشت از خشت های خام ولی لای همین خشت های خام بذرهای محبت پخته شده بود وعطرش تمام روستارا پرکرده بود
راستی شما دلتان برای اسفاد قدیم تنگ نشده است
بوی تنور ونان داغ دیگر از مطبخ های اسفاد برنمی خیزد
چه غریبانه روزگارسپری میکند اسفاد بیاییم با همدلی ومساعدت گرد غریبی را از زادگاهمان بزداییم 
چون همه ی ما به این روستا مدیونیم!!!!
میسازیمت وطن ای اسفاد عزیز.
فرامرز حسنی اسفاد

شاسکوه اسفاد

 

 

خوشا اسفاد خوشا حال هوایش 

جوان های رشید , با نشاط است

 

خوشا کوه سیاه ,  قله بنیجی 

ز , تگ دوزخ , دودرهای کما است

 

در ان شاسکوه که پر گنج غنیمت 

چو لعل و گوهری در زیر خاک است 

 

شترها خفته اند , رویش به افتاب 

نشان از این طلوع گنج و گران است

 

دلم پر می زند , در قلبم این است 

به عشقت قلبها در تب و تاب است

 

به قلبت زیرکوه     اسفاد نام است   

شکوه و پایدار       امید یار است 

 

در این ابادی ,     نام درختی

شکوه و نام دار  تکبرگ خال است

 

خوشا نامت , خوشا اب وهوایت 

نهان نیست از دو دیده  حق یار است

 

تورا گر هست این قامت  نگاهت

به قرنها قدمت  و  یا   ربنا است

 

 محمد علی خالقی  (عرفان)

سومین سالگرد بی بازگشت دکتر مظفر کریمی

در رثای مرحوم دکتر مظفر کریمی اسفاد 

در رثای مرحوم دکتر مظفر کریمی اسفاد، معروف به دائره المعارف تامین اجتماعی

از نگاه وزیر تعاون ، کار و رفاه اجتماعی

******

اردیبهشت ، ماه خزان مظفر است دکتر برای بیمه همانند یک سر است

فرزانه ای که عمر خودش را تلاش کرد تامین اجتماعی از این باغ ، بی بر است

از بیمه او نوشت کتابی به روزگار آن نکته های خوب که مانند گوهر است

با شعر خویش روح به اسفاد می دمید آبادی وطن ز غباری که باور است

آرام در بهشت رضا (ع) آرمید او نزدیک قبر عارف نامی که سرور است

میرزا جواد ، مرد خدا از نوادری در آسمان معرفت او مثل اختر است

یک شهر گریه کرد برای نبودنت این مرثیه برای غروب تو بهتر است

در سالگرد رفتن مردی از این دیار چشمان غم گرفته من باز هم تَر است

او عاشق وطن که مثالش ندیده ام روی مزار دسته گل یاس و احمر است

دارد" شمیم" خاطره از خُلق نیک او هرگز نرفته قامت سروی که در براست

شاعر : مرتضی حسینی اسفاد (شمیم)- نویسنده و مدرس دانشگاه

28اردیبهشت سومین سالگرد سفر بی بازگشت زنده یاد دکتر مظفر کریمی

مقایسه رفتار انسان با حیوانات

 

هر حیوان و موجود زنده و خلقت و جهان آفرینش از عظمت و قدرت خداوند تظاهری جهت افکاری روشن برای انسان می باشد.

حیوانات وحشی از قبیل سگ گرگ کفتار شیر  تمام این حیوانات  یک سلسله مراتبی جهت جهان خلقت و آفرینش و حیات می باشد 

آیا شنیده اید که پلنگ را نباید به چشمهایش خیره شد این غرور این حیوان را می رساند 

و آیا شنیده اید که سگ وفا دارد و به حق خودش قانع است بله یک سگ گله به یک لقمه نان خشک وفای خودش را اثبات کرده و تا صبح به اوامر خودش اجرا می کند بعضی سگان وفا دارن چنانچه گرگی به گله حمله کند و گوسفندی را شکار کند و سگ نتواند کاری انجام دهد آن سگ در فردای آن روز و روزها غذا نمی خورد این غیرتش را می رساند 

 گرگ طمع دارد و تمام حیوانات از دستش رضایت ندارند و علت چرا گرگها شبها به یک چشم می خوابند مثال انسانهایی است که به هر طریقی به انسانها زخم و تیشه می زنند 

گرگ هم به خاطر ترس از اعمال بد خود از سایه خودش می ترسد و دلیل یک چشم باز آن در خواب ترس از زخم هایی ایست که به حیوانات رسانده 

این چنین است قانون راز بقا و طبیعت هر حیوانی جهت حفظ جان خودش از مکر و حیله ها و خصلت های زادی خداوندی استفاده می کند تا بتواند به حیات خود ادامه دهند.

تمام این حیوانات با وجود قدرت و وسیِله دفاعی خودشان  از ان استفاده  می کنند و جالب این جاست که تمام حیوانات از انسان ترس و هراس دارند و همین طور بالعکس انسان هم اِز حیوانات می ترسد و انسان از نظر فلسفی از تمام  حیوانات ترسناک تر است 

ولی نتیجه این داستان آنجاست که بعنوان مثال سگ با یک لقمه نان تا صبح پاسداری می کند و بر عهد خودش وفا دارد ولی انسان ویا آن سرهنگی که می داند خلاف خلاف است ولی با گوشه ای رشوه  ،  خود و شخصیت خود را فراموش می کند و کاری که نباید انجام دهد را عدم قانون اجرا می کند .

این داستان ادامه دارد 

نویسنده خالقی

گنجش افکار

سوختن به تماشا نمی شود 

خود را بسوز که از ریشه سوختی

گر عقل وفهم بود به ظاهر روشن 

چوب بی آزار را چرا افروختی

 

گر بود تو را شعله به گرما 

شاءنت  بود از امر هویدا

عمری صعود و هلهله در باد

شاتوت سکوت را به چه دعوا

 

خاموش در این گنجش افکار 

ای بی خبر از کرده ی بیمار 

انگشت به هر روزنه خاموش 

زهر است و ماری که کمین است

 

رخ در طبیعت و گل هم به زمین است 

بیداد چو روزی که نسیم هم گذرین است 

موعود به  دوزخ او منتظرین است

سوزان ابدی و گرما که عجین است

 

شعر گفت و معروف شدی بهر اوامر

ای خویش برو شعله نکش بهر عوامل

گر بود تو را کین شتر زخم رفیقان

ای بی خبر از خالق یکتا و عجایب

        شاعر خالقی اسفاد