بمرود قدیم

1) طایفه ای قبل از دین مبین اسلام حدود هزار سال پیش زندگی می‌کردند بنام طایفه گبرها (آتش پرست ) که قبرستانهای آن‌ها هم‌اکنون موجودمی‌باشند. و خاطرات و داستان‌های مشهوری دارند و اینکه آن‌ها عقیده داشتند اشیاء قیمتی خود را با مرده‌ها دفن می‌کردند.آثار حدود هفت قلعه بزرگ در اطراف روستاهای بمرود فعلی موجود است که به مرور زمان و به دلایل گوناگون جابجایی اهالی برای سکونت صورت می‌پذیرفته است. متأسفانه به دلیل بی‌توجهی مس‍ؤلان ذیربط، افرادی غیر مسئول و غیر حرفه‌ای دست به اکتشافاتی زده و اشیائی را هم کشف کرده و هم‌اکنون این آثار فرهنگی در حال تخریب واز بین رفتن است.2) شاهراه ترانزیتی : به دلیل اینکه این مسیر یکی از راه‌های اصلی جاده ابریشم بوده‌است این سرزمین مورد توجه پادشاهان وحاکمان بوده‌است. و حاکمان از دوران حکومت صفویان و افشاریان افرادی را به این منطقه اعزام نموده‌اند که آثار و نوشته‌هایی موجود است. مثلا آب انباری هست که سنگ نوشته ای بر سردر آن وجود داشته که مربوط به دوران شاه سلطان حسین بایقرا بوده‌است . چون روستای بمرود بزرگترین روستای منطقه بوده‌است. و دارای آب فراوان و محصول استراتژی گندم , در طول زمان مورد توجه ملوک و پادشاهان و حتی راه‌زنان و لشکرکشیها نیز واقع می‌شده‌است. افرادی از طرف حاکمان گماشته می‌شدند. که پست‌ها و مقام‌هایی را در اختیار داشته‌اند. هم به جمع‌آوری خراج و مالیات وهم دفاع سرزمینی مشغول بوده‌اند. گروهی از این مهاجران دارای علم و و دانش وافری بوده و بعضاً جزء شعرا ء وادباء بزرگ محسوب می‌شدند. که اشعار آنان از مدیحه سرایی و مرثیه سرایی هم‌اکنون موجود می‌باشد . 3) قلعه‌های مسکونی: محلهای مسکونی که از غارنشینی در کوه آغاز شده را می‌توان به شرح زیر نامبرد. الف : اولین قلعه در دامنه کوه پهدر (سینه در) محل فعلی چاه شهید عباسی بوده‌است ومسیر رود خانه فصلی هم از همانجا عبور می‌کرده‌است.ب : دومین قلعه در محل معروفی بنام خاک سلطانی حومه چاه کشاورزی شهید غلامی واقع می‌باشد .ج : سومین قلعه به محلی جدید سمت مشرق روستای قدیم بمرود حدوده 2 کیلو متری بوده‌است.د : چهارمین قلعه به محل روستای قدیم معروف بمرودکه هم‌اکنون بطور کامل موجود است منتقل شده‌است که آثار فراوانی از این قلعه هم‌اکنون موجود می‌باشد و متأسفانه در حال تخریب کشاورزان و دیگر عوامل است . در این محل از سالیان متمادی یعنی از سنه 500 هجری تا سال 1314 هجری شمسی مر دم در آنجا زندگی متمدنی داشته‌اند. در این روستا آثار فرهنگی و نظامی زیادی موجود است حصار دیوار قلعه، آب‌انبارهای شمال و وسط روستا که بین روستا و ارتفاع کوه واقع شده‌است، سه تا قبرستان یکی در شرق و یکی در غرب روستا ویکی در شمال روستا، خانه‌های بزرگان و والیان حکومتی، مسجد جامع در مرکز ده 4- تونل ونقب زیر زمینی در عمق بیست متری و به طول سه کیلومتر که هنگام حملات راهزنان ودشمنان از داخل به کوهستان راه داشته و اهالی پناه می‌بردند و.... در دوجای دیگر هم آثار قلعه‌هایی موجود است که معروف است به قلعه میرزای زرین قلم و یکی معروف به قلعه عبدالرزاق مشهور به( ستک حیل فتحعلی )5- غارها : در کوه‌های متعلق به بمرود آثارهایی موجود است. از قبیل غارها و لونها و صومعه‌ها که عبارتند از : خانه حسن بای خان در دره کاهی—غار کفتار در پوجه کوه – لونهای قدیم در پسکوه وغار ووک و غیره ..6- آسیابهای آبی : در مسیر روستای بمرود و در مجاورت نهرآب روستا چون مسیر نهر آب روستا بسیار طولانی است. (حدود بیش از سی کیلومتر) آثار آسیابهای آبی وجود دارد که به وسیلهٔ نیروی آب و چرخاندن سنگ‌های آن مردم گندم‌های خود را جهت تهیه نان آرد می نموده‌اند که عبارتند از : آسیاب حاجی – آسیاب تلو - میرزا آقایی – برج سلطان – عبدالرزاق – میرزا – نوگیرای و...7- آب انبارها : به دلیل اینکه کاروانهای تجاری از این محل به سرزمینهای هند و چین مرتب در رفت و آمد بوده‌اند حاکمان برای تأمین آب آشامیدنی آن‌ها، آب انبارهایی را چه در روستاهای قدیم و چه در روستای فعلی ویا در اطراف و اکناف تهیه می‌کردند تا در هنگام بارندگی و هدایت آب باران ذخیره شده و سپس خود و رهگذران بهره‌برداری نمایند که عبارتند از : حوض‌های شیرین در شمال قلعه بمرود قدیم که قدمت آن به زمان شاه سلطان حسین بایقرا در سنه 700 هجری که در آن زمان در شهر هرات حکومت داشته‌است برمی گردد. حوض حصه - حوض سرپشت - حوض انبار وسط قلعه - حوض بخته پزی - حوض قلندر - حوز پوزه کوه بمرود ( چقوکی)