اسفاد وطنم

هر وقت که دلگیر میشم تو برام خاطره ای . اسفاد روستای زیبایی ها

اسفاد وطنم

هر وقت که دلگیر میشم تو برام خاطره ای . اسفاد روستای زیبایی ها

اسفاد وطنم

اسفاد ای سرزمین مادری من چه می کنی با دستهای خسته روح شکسته چه می کنی
درد است در فراق من از حال و روز تو شهر سکوت در و دیوار شکسته چه میکنی
روزی و روزگاری و حال و هوای تو شور اشتیاق بر مزار شهیدان چه می کنی
آن باغ های خرم و شیر دلان تو ان کوچه باغ عام و مردان ادیبت چه می کنی

بایگانی

۹۹ مطلب با موضوع «تاریخ اسفاد» ثبت شده است

قروت یکی از غذاهای قدیمی اسفاد

پنجشنبه, ۱۳ ارديبهشت ۱۳۹۷، ۰۶:۵۵ ب.ظ

از مرحوم کبله زینل شعری به یاد دارم که هر موقع این غذای خوشمزه رو می بینم یاد این شعر می افتم . 

کبله زینلم  کبله زینلم مال مه مفته       قروتی می خورم گردن کلفته

 

قروت یکی از غذاهای خشمزه و دوست داشتنی اسفادیها  می باشد . غذایی سنگین با ویتامین زیاد ، این نوع غذا یکی از پر رونق ترین غذاها در قدیم محسوب می شد . و همین طور  قدمت بسیار بالایی دارد که تا به امروز هویت خود را محفوظ نگه داشته است.

دستور پخت

کشک آماده شده که از شیر گوسفند و گاو به صورت تیکه هایی کوچک انگشتی و یا نقوچی درست می شود در تقارچه که از ظرفی سفالی و گرد مانند و دندانه دندانه درست شده می ریزند و با توجه به بضاعت فرد کشک ساب و گردوی شکسته شده مخلوط در تقارچه آن قدر مالیده می شود که خود را ول کرده و به محلولی شل و آب تبدیل می شود و این امر تا مقدار لازم ساییده می شود و به تعداد نفرات بستگی دارد و بعد از مالیده شدن در ظروف مسی وبا مخلوط پیاز سرخ شده و روغن زرد و وچند دانه سیر حسابی جوشانده می شود و  ما اسفادیها عادت داریم این قروت محلی و قدیمی را با کدو حلوایی تخم مرغ و بادمجان سرخ شده بوخوریم .

این غذا همان طور که قدمتی بالا دارد ولی هنوز هم محبوبیت خودرا نگه داشته و نگه خواهد داشت  

گاهی دلم برای ان روزها تنگ می شود ولی این یک فلسفه ای عظیم است از گذر زمان 

چرا که غم با شادی .  خوبی  و بدی   غم اندوه  همه همه در کنار هم لذت دارد 

روزتان خوش 

 

۰ نظر ۱۳ ارديبهشت ۹۷ ، ۱۸:۵۵
محمدعلی خالقی

داستان سگ با وفا

شنبه, ۸ ارديبهشت ۱۳۹۷، ۰۴:۰۱ ب.ظ

داستان سگ با وفا و چوپان و رمه 

 

مرحوم میرزا غلام حسن در زمان قدیم اسفاد دارای گله ای از گوسفندان بودند که هر روز توسط چوپان به بیابان جهت چرا می برد . 

نام چوپان علی جان محمد  پلنگی بود از یکی از روستاهای مجاور به نام  دارج

این چوپان شهرت به مد پلنگ بود

علی جان همیشه کاردی بلند و قدمتی به کمر می داشت و مردی قوی و نترس بود  یک روز   که در حال چراندن گوسفندان بود. پلنگی به آن حمله می کند و در گیری او با پلنگ اوج می گیرد .

با زیرکی که علی جان می داشت در پی شاه رگ پای پلنگ  در هین  درگیری بوده و شاهرگ آن را قطع می کند . در آن هنگام پلنگ  از پای در می آید و می میرد  . زان پس شهرت مد پلنگ به او آوازه می دهد .

 مرحوم میرزا غلام حسن سگی داشتند به نام خیبر و این سگ با علی جان و رمه به بیابان می رفت  و اکثر مواقع هم دربان خانه بود .

از با وفایی این  سگ و زیرکی اش ان بود که در تابستان گرم همیشه در  کنار حوض اب که فضایی سرد بود . به چرت زدن می پرداخت .۰که همیشه این سوال برای صاحبش از زیرکی سگ اذعان می داشت . 

 

یکی دیگر از باوفایی و زیرکی خیبر ان بود که زمانی که کسی نبود برای چوپان غذا به بیابان ببرد . غذای چوپان را به دستمال می بستند و به پشت آن گره می زدند .خیبر تمام آن مسیر را،  غذا را به پشت خود حمل و به چوپان می رساند . 

 

ما درس وفا را از سگی آموختیم که بوی نان در گردنش ، شاید هم  گرسنه ولی می دانست که باید آن غذا را به صاحبش بدهد.

 

و امروز باعث و بانی این داستان این شد که کارمندان غیور شهرداری ‌ که شغل شان سگ کشی می باشد جهت هر قلاده سگ کشته ۴۰ هزار تومان دریافت می کنند .

برای روح این بزرگان و همان طور علی جان مد پلنگی که در چناران مدفون می باشد  بخوانیم با  ذکر  فاتحه بر محمد و ال محمد 

خیبر را هم از یاد نبریم     باوفا                خالقی در اسفاد وطنم

۰ نظر ۰۸ ارديبهشت ۹۷ ، ۱۶:۰۱
محمدعلی خالقی

سرزمین مادری

چهارشنبه, ۵ ارديبهشت ۱۳۹۷، ۰۳:۵۲ ب.ظ

             سرزمین مادری

 

اسفاد ای زادگاه مادری من چه می کنی 

با دستهای خسته و روح شکسته چه می کنی

 

درد است در فراق من از حال و روز تو 

شهر سکوت و در دیوار شکسته چه می کنی 

 

روزی و روزگاری و حال و هوای تو 

شور اشتیاق بر مزار شهیدان چه می کنی 

 

از باغ های خرم و شیر و دلان تو

ان کوچه باغ  عام و مردان ادیبت چه می کنی

 

در سالهای  دور عصر   گبر و ترکمن 

عمری چو پرچمی حفاظ بر بلندا چه می کنی

 

چون ریشه در خاکت بود سرو و سربلند

عمری چو قرنی عظیم پانصد ساله چه می کنی

 

هر چند که خاکت بود کیمیای در 

می بوسم و چشم به راه مزار حبیبان چه می کنی

 

مقبول حق در کفن و مرگ و آخرت 

خفته و نکوست در کنار  نیاکان  چه می کنی

 

گر زندگی همین بود عمری چو برق و باد 

بی تو چو مرگی ایست به سرای دوباره  چه میکنی

 

گفتم و شدم شاد چو شمشاد و ارغوان

آن کس که شنود شعرت شادمان چه می کنی؟

شاعر خالقی اسفاد (عرفان)

۰ نظر ۰۵ ارديبهشت ۹۷ ، ۱۵:۵۲
محمدعلی خالقی

خاطرات منقرضه

دوشنبه, ۳ ارديبهشت ۱۳۹۷، ۰۱:۳۳ ق.ظ

بنشین  با هم کمی گپی زنیم 

از قدیما و اون جوونا نگذریم 

گر بگم از بهرت ای دوست پیر مشی 

گر بود رویت سفید     قرمز  مشی

روزی بود  و    روزگاری داشتیم

گو گله و  خر گله    می داشتیم

هر که دو تا گو مداش کیف  می داش

گر ماست و سر شیر فراوو می داش

یا اگر مرغ وخروس هم می داش 

قد قدان تخمرغ به زنبیل می داشت

خیت پیاز سیرموک و کاه یادش بخیر 

بزغاله و شیخ روا     یادش بخیر 

کلب پیاز   علف کرده    سو مزنی 

داس مایی یا گو خوره گو مزنی 

سیم داغ !  گو موخوره یا بیارم

صبر کو   یک سیم سرخ بیارم

سر صبح   یک انار ترش بیار 

تا ده مین خیتا توره خو بنیا

یا که انار مبره یک سیم وپکنیک ره بیار

عجبا ای روزگار باز ده کجار

گندم سر زعفرو    او ره بیار

پی باغو ره او دادم فردا عمله درم

خر و جقد وماله یک رسمون کم درم

چه سواری داره ده ری مله یک پایه

شاشا  پل ره بگی   ترگز اناری مایه

خرا هم مونده شدن پیزور ببن قب نکنه

گردن اور محکم بگی زن صحبخور مایه

بگذریم    پل خیت هم ، موشی شده

موتور اژ ، یا هم ، پنج کیلویی کاه مایه 

یادمه موتور اومه ده جو کرتی قرش اژ

باز مترسم که همو موش عینکی مر مایه

اگر ای بار دگه و موتور اژ و روغن چل

ا همو موش و همو غرش اژ و مه بم

کلکو کنده شده گور  صحب خور مایه

بخدا مونده شدم وگر نه تا صبح بریتو

اقدر حرف مزدم   ولی یه اما داره 

حرفوکه حرف میره اوسونه داستان مایه

                   خالقی در اسفاد وطنم

۱ نظر ۰۳ ارديبهشت ۹۷ ، ۰۱:۳۳
محمدعلی خالقی

ته شله و منبع آب

شنبه, ۱ ارديبهشت ۱۳۹۷، ۰۱:۵۱ ب.ظ

ته شله  و منبع اب

 

ته شله مکانی استراتژیک در اسفاد محسوب می‌شود از چند جهت :

اول بخاطر اینکه بعد از راه در قلعه که هم اکنون آسفالت شده بعنوان دومین مسیر اصلی برای دسترسی شهرک به پای چنار استفاده می‌شود که این مسیر به راه پی قلعه معروف است.

دوم وجود بخش بزرگی از مزارع در اطراف این راه که وجود جوی آب همراه با درختان توت در سرتاسر این راه به آن زیبایی خاصی بخشیده است.

سوم به دلیل وجود خرمنگاه های گندم و جو  که البته تعدادی از این خرمن ها در پیزاد قاضی هم وجود دارد. 

 

ته شله زمینی صاف با ارتفاعات کم   پایین وبالا شیب دار می باشد که مختص خرمنگاه ها صورت می گرفت و عمومی محسوب می شود که هر کس جایگاه خاص خودش را از قدیم و ایام دارد وچون از محیطی تقریبی در معرض باد می باشد از این مهم برخوردار گشته و در زمان اسفاد قدیم جایگاهی برای عصر امروز فراهم کرده که شاید برای نسل امروز ناشناخته باشد و انسان را به سوی عشق محبت و صفا سوق می دهد 

وشاید قدیمی ها با هر بار عبور از این مجاورت به یاد خاطرات و کلماتی مانند خداقوت  چیگ  دروازه  خر وگاو ریسمان جوال  و گندم جو ماش خرجین و واز همه مهمتر اجداد و پدران و مادرانی که امروز در جمع ما  نیستند بیفتند 

چهارمین دلیلی که به این محل اهمیت بخشید ایجاد منبع آب شرب شهرک اسفاد هست

این منبع زمینی و بتنی به متراژ تقریبا ده در پنج و عمق چهار و پنج متر که از بتن سخت و فشرده در دهه 60 ساخته شد و مدت کمی از آب چاه عمیقی که در مجاور همین محل حفر شده بود تغذیه می شد که احتمال بر تامین اب شهرک و همین طور اگر عملی می شد برای مزارع هم قابل استفاده بود که موثر نشد و هم اکنون از آّب اسفدن تأمین می شود. یادی کنیم از مرحوم حاج میرزاحسین نظرجانی (پدر دهیار فعلی) که زمان ساخت این منبع منزلشان در ته شله واقع بود و همکاری موثری در ساخت منبع داشتند.

داستان چاه و دردسرهای حفر آن و خشک شدن آب آن و انتقال موتور دیزل و تانکر آن تراژدی است که از آن فقط اتاقکی به یادگار مانده است.  چاهی که برای اسفادیها آب نداشت شاید برای شرکت حفاری نان داشت.

       نگارش احمد محمدیł 

۰ نظر ۰۱ ارديبهشت ۹۷ ، ۱۳:۵۱
محمدعلی خالقی

اسفاد قدیم

چهارشنبه, ۲۲ فروردين ۱۳۹۷، ۱۲:۰۲ ق.ظ

۱ نظر ۲۲ فروردين ۹۷ ، ۰۰:۰۲
محمدعلی خالقی

تاریخچه قلعه اسفاد

چهارشنبه, ۲۳ اسفند ۱۳۹۶، ۰۶:۳۹ ب.ظ

قلعه اسفاد


سابقه تاریخی و فرهنگی قلعه اسفاد چندان روشن نیست .کتاب تاریخ حافظ ابرو تالیف شهاب الدین عبدالله خوافی قرن نهم ذیل ولایت زیرکوه قاین از توابع قهستان از قریه اسفاد نام برده است این روستا به لحاظ نزدیکی به آبیز که سابقه طولانی داشته و نیز به خاطر داشتن قنات پر آب وموقعیت خاص خود که مسلط بر دشت است دارای سابقه سکونت از اوایل ظهور اسلام و شاید قدیمی تر باشد. بعید نیست در دوره ساسانی ناحیه آبیز و اسفاد که چشمه ها و قناتهای بزرگی داشته مورد توجه فرماندهان وامراواقع شده باشد.

قلعه اسفاد از لحاظ استراتژیکی و صعب العبور بودن اهمیت چندانی نداشته چرا که نسبت به ارتفاعات اطراف به آسانی قابل تسخیر است . احتمال دارد این قلعه در مواقع ضروری و بحرانی که ساکنین احساس خطر می کردند مورد استفاده قرار گرفته زیرا در پایین این تپه و بفاصله 200متری بقایای خانه ها و معماری مسکونی که در حال حاضر بصورت تپه ماهور د رآمده دیده می شود. در اطراف قلعه دیواری از سنگ لاشه و برجهایی وجود داشته که بدین وسیله حفاظت از قلعه را آسانتر می کرده است. اتاقها تماما از سنگ لاشه ساخته شده به وسیله راهروها و درگاهها به هم ارتباط داشته اند. 

مردم اسفاد معتقدند از کنار قلعه از بدنه تپه تونلی بوده که قلعه را به قریه قدیمی اسفاد متصل می ساخت.احتمالا این قلعه به چاههای قنات مرتبط بوده و از آن طریق به قلعه قدیمی رفت و آمد داشته اند. شناخت بیشتر آن نیازمند حضور باستانسناسان می باشد.

با توجه به موقعیت روستای اسفاد ونیز بقایای معماری مانده در قلعه تاریخ آن حداقل به حدود 700سال قبل می رسد قطعات سفال لعاب دار پیدا شده به احتمال زیاد در دوره تیموری ساخته شده چون شهاب الدین عبداله خوافی «حافظ ابرو»در قرن نهم از قریه اسفاد یاد کرده است . بنا بر این می توان نتیجه گرفت که قلعه اسفاد در دوره تیمور مسکونی بوده البته نباید حاکمیت مطلق اسماعیلیان را بر ایالت قهستان در قرون پنجم و ششم نادیده گرفت . اهالی محل اظهار می دارند در قسمت قدیمی اسفاد مسجد جامعی بوده که شباهت کاملی به مسجد جامع افین داشته است و در طی دهه اخیر تخریب و به جای آن مسجد جدیدی از آجر ساخته شده است .اگر چنانچه این مسئله صحت داشته باشد قلعه مربوط به دوره سلجوقی است که مردان اسماعیلیه آن را برای مخفی شدن مناسب دانسته اند.


۰ نظر ۲۳ اسفند ۹۶ ، ۱۸:۳۹
محمدعلی خالقی

نفس های آخر ۹۶

شنبه, ۱۹ اسفند ۱۳۹۶، ۰۳:۵۱ ب.ظ

با سلام خدمت همشهریان عزیز.

سال نودوشش کوله بارش راجمع میکند واماده رفتن میشود ومیداند که هر امدنی را رفتنی است و روز به روز به امدن سال نو نزدیکتر میشویم.

با امدن فصل بهار اکثر مردم بار وبندیل سفر میبندند تا راهی سفر شوند و دور از استرس کار وسروصدای ماشین الات شهری عازم شهرهایی با طبیعت دنج شوند وچند روزی را به استراحت وتفریح بپردازند.....

پیشنهاد ما به شما عزیزان سفر به دیار قاینات وروستای اسفاد با جاذبه های گردشگری بالا میباشد..

این روستای بسیار دیدنی دارای کوههای بسیار زیبا که در دل خود انواع پرندگان بخصوص گونه بسیار زیبایی به نام کبک وانواع وحوش وبزهای کوهی در تعداد زیاد به چشم میخورد..

دارای مناطق بیابانی بسیار زیبا که در اول بهار زیباییش دو چندان میشود وکسانی که مایلند که از نزدیک با زندگی عشایری و اداب ورسومشان اشنا شوند در ای روستا میسر است ..

پوشش گیاهی بیابانهای اسفاد درختچه های طاق ،قیچ،جفنه وقنبری که در این فصل بوته های کما وگلهای شقایق زیبایی این زمینها را بیشتر میکند.

اسفاد باغستانهای بسیار قشنگی دارد که این روستا را از سایر روستا ها متمایز کرده است و در میان این درختان زیبا درخت سرو بزرگی وجود دارد که دارای قدمت هزار وسیصدو اندی سال است که ثبت تاریخی شده واز اثار تاریخی اسفاد وشهرستان به شمار میاید واز دیگر اثار تاریخی ان میشود به قلعه کوه اسفاد ،مزار اشی وسنگ بزرگ اسیاب اشاره نمود....

اما از هر چه بگذریم سخن دوست خوشتر است.

اسفادی های عزیز با رفتن به اسفاد دید وبازدید ها تازه تر میشود وبا اقوام وخویشاوندانی که از دیر باز انها را ندیده ایم اشنا شده وفرزندانمان اقوام واشنایانشان را بیشتر میشناسند ودر این ایام خیلی از پدر ومادر ها چشم براه فرزندانشان هستند وبا این کار غمی از دلهای خسته انها میزداییم..

به امید دیدن تک تک شما عزیزان در اسفاد و رغم زدن روزهای بانشاط در کنار هم ..

سالی پر از خوشی وسلامتی برایتان ارزومندیم

نگارش:۱۳۹۶/۱۲/۰۳

محمد علی غفاری❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️💐💐💐💐

۱ نظر ۱۹ اسفند ۹۶ ، ۱۵:۵۱
محمدعلی خالقی

تاریخچه حمام قلعه قدیم اسفاد

جمعه, ۱۸ اسفند ۱۳۹۶، ۰۷:۱۱ ب.ظ

تاریخچه حمام قلعه قدیم

 

اولین حمام ها در اتاقکی کوچک که اب قنات از وسط حمام عبور کرده و دارای دیگ و تاس و یک  دیگدان بیش نبود که آن هم در قلعه قدیم اسفاد از دو جایگاه برخوردار بوده 

 

در ضلع غربی از  کنار باغ حاج محمد حسن محمد حسینی و ضلع شرقی در روبروی باغ حاج محمد حسین جعفری و از شمال وصل به خانه حاج محمد تقی احمدی در کنار راه عام خانه ای  از دیوارهای گلی (خشتی) با پوشش مسقف گنبدی ودارای حفره هایی از سقف برای روشنایی ساخته شده بود 

این حمام در عصر خود به صورت هفته ای انجام می شد که در طول هفته از قانون زوج و فرد برخوردار بود که به عنوان مثال آقایان در روزهای زوج استحمام می کردند وخانمها در روزهای فرد

این بنا از سه بخش اصلی ساخته شده بود که بخش اصلی آن همان محل استحمام عموم یا همان خانه گلی بود 

بخش اولیه آن حوضچه ای بعنوان مخزن آب سرد به متراژ تقریبی سه در سه و به عمق دو متر که از ساروج ساخته شده و از جوب آب قنات پر می شد 

قسمت بعدی تشکیل شده از همان دیگدان یا محل روشن کردن آتش جهت گرم کردن آب 

و بخش بعدی حوضچه های اب گرم و سرد 

توضیح آن به این شرح می باشد 

تهیه چوب و هیزم از باغ و بیابانها صورت می گرفت 

حوضچه اولیه از جوب اب پر می شد واز ان توسط جوب های باریک تعبیه شده و یا از طریق سطل یا دول به دیگ منتقل می شد 

دیگ در محلی به نام دیگدان که زیرش را با چوب وهیزم شعله ور می کردند ودود از طریق تنوره یا دودکش به بیرون   هدایت می شد 

اب گرم از دیگ به وسیله دول یا سطل به حوضچه کوچکتر وسط حمام انتقال میشد این حوضچه در داخل حمام جهت معتدل  شدن اب گرم و سرد بود 

چراغ موشی و چراغ بادی هم فضای این مکان را به زیبایی خود می افزود 

خالقی اسفاد 

نگارش ۵/۱۲/۹۶

۰ نظر ۱۸ اسفند ۹۶ ، ۱۹:۱۱
محمدعلی خالقی