حاج محمد باقر غفاری
تاریخچه حمام قلعه قدیم
اولین حمام ها در اتاقکی کوچک که اب قنات از وسط حمام عبور کرده و دارای دیگ و تاس و یک دیگدان بیش نبود که آن هم در قلعه قدیم اسفاد از دو جایگاه برخوردار بوده
در ضلع غربی از کنار باغ حاج محمد حسن محمد حسینی و ضلع شرقی در روبروی باغ حاج محمد حسین جعفری و از شمال وصل به خانه حاج محمد تقی احمدی در کنار راه عام خانه ای از دیوارهای گلی (خشتی) با پوشش مسقف گنبدی ودارای حفره هایی از سقف برای روشنایی ساخته شده بود
این حمام در عصر خود به صورت هفته ای انجام می شد که در طول هفته از قانون زوج و فرد برخوردار بود که به عنوان مثال آقایان در روزهای زوج استحمام می کردند وخانمها در روزهای فرد
این بنا از سه بخش اصلی ساخته شده بود که بخش اصلی آن همان محل استحمام عموم یا همان خانه گلی بود
بخش اولیه آن حوضچه ای بعنوان مخزن آب سرد به متراژ تقریبی سه در سه و به عمق دو متر که از ساروج ساخته شده و از جوب آب قنات پر می شد
قسمت بعدی تشکیل شده از همان دیگدان یا محل روشن کردن آتش جهت گرم کردن آب
و بخش بعدی حوضچه های اب گرم و سرد
توضیح آن به این شرح می باشد
تهیه چوب و هیزم از باغ و بیابانها صورت می گرفت
حوضچه اولیه از جوب اب پر می شد واز ان توسط جوب های باریک تعبیه شده و یا از طریق سطل یا دول به دیگ منتقل می شد
دیگ در محلی به نام دیگدان که زیرش را با چوب وهیزم شعله ور می کردند ودود از طریق تنوره یا دودکش به بیرون هدایت می شد
اب گرم از دیگ به وسیله دول یا سطل به حوضچه کوچکتر وسط حمام انتقال میشد این حوضچه در داخل حمام جهت معتدل شدن اب گرم و سرد بود
چراغ موشی و چراغ بادی هم فضای این مکان را به زیبایی خود می افزود
خالقی اسفاد
نگارش ۵/۱۲/۹۶
با سلام خدمت دوستان عزیز.
یکی دیگر از چهره های منحصر به فرد اسفاد.
کربلایی حسینعلی قاسمی فرزند کربلایی غلامحسن.
ایشان دارای خصوصیات اخلاقی متعددی هستند که در اینجا از مهربانی ،مهمان نوازی،بیخیالی بیش از حد، خنده رویی وشوخ طبعی وی یاد میکنیم.
اقای قاسمی یکی از خوش اخلاقترین وبا صفاترین مردمان اسفاد به شمار میایند.
خانه ایشان به باغات اسفاد حال وهوای دیگری بخشیده بود، این خانه در کوچه ای معروف به سر سه کوچه واقع شده بود که بعد از زلزله تخریب صد درصد شد ودیگر آن زیباییش را نداشت که بعد از ان به اقای اسماعیلی فروخته شد وایشان کم وبیش ان باغ را مرمت کردند.
حاجی اقای قاسمی تا زمانی که در اسفاد بودند در سایه سار درختان این باغ به خوشی روزگار میگذراندند .
وی در این مدت عمر خود دست به سیاه وسفید نزدند وخوش گذراندند وبر این عقیده که هر جور بگیری خدا هم همونجوری میده پایبند بوده وهستند.
ایشان بعد از زلزله خانه وکاشانه را جمع نمودند وعازم شهر مقدس مشهد شدندو همکنون در این شهر مشغول زندگی هستند.
وی به لحاظ انسانیت ومرام حرف اول رو میزنند ،ودر خوش رویی وخوش اخلاقی حرفی برای گفتن دارند،..
اقای قاسمی به لحاظ وضعیت ظاهری فردی خوش لباس خوش تیپ ومتشخص هستند وبه ظاهر خود بیش از حد میرسند.
اگر در شهر مشهد به سمت سیدی وسحر مسیرتان افتاد حتما ایشان را خواهید دید .
وی دارای خانواده بسیار خوبی هستند واگر از فرزندانشان بگوییم یکی از یکی بهتر .پسران ایشان از کوچک که حجت اقا، علی اقا ،اقا طاهر واقا رضا مباشند انسان به تمام معنا هستند که از یک خانواده اینچنین همین هم انتظار میرود .
پسر بزرگ ایشان اقا رضا میباشند که در خصوصیات اخلاقی ورفتاری همانند پدر هستند .
در اینجا برای سلامتی این خانواده محترم بهترینها را ارزومندیم با ذکر صلواتی بر محمد وال محمد.
عاشق
اگه از من دوری
اگه دلم تنهاست
اگه جای خالیت
توی دلم کوره
معلومه من هنوز دوستت دارم
معلومه من هنوز دوستت دارم
از عکس خالی توی دیوار
از قلب خسته ی امید وار
این جای خالیت تو این غربت
ای گل ای بنفشه تنها
معلومه من هنوز دوستت دارم
معلومه من هنوز دوستت دارم
این عطر تنهاییت
اگه غرق غربت
اگه درد دوری
این گریهای من
این بوی تنهایی
اگه همش سخته اگه همش درده
معلومه من هنوز دوستت دارم
تقدیم با عشق به یگانه معشوق
سراینده محمد علی خالقی
از بزرگان قدیم اسفاد میرزا غلامحسن قاسمی یادی کنیم
میرزا غلامحسن فرزند میرزا عباس قلی ،میرزا عباس قلی فرزند میرزا قاسم علی و میرزا قاسم علی از مردمان تشیع قندهار می باشد .
مرحوم حاجی غلام حیدر قاسمی فرزند میرزا عبدالرحیم و میرزا عبدالرحیم فرزند میرزا عباس قلی از بزرگ مردان نیک اسفاد بودن که دستی در سیاست داشتند .
این مرد قد قامتی بلند داشت که اکثر مواقع کلاهی دور گرد بر سر می گذاشت .
ایشان از سیاست بالا یی بر خوردار بود , مردم دار ، مهربان و قرآن خوان بود .
از اب قنات اسفاد شصت سره اب داشت که خود نشان از کار آفرین نمونه است
خانه ایشان در پی قلعه که به روایتی دارای دوازده پل بود که این خانه از گچ سفید پوشیده شده بود و دارای دوپنجره که از چشم انداز قشنگی از باغ ملا محمد جعفر داشت وی در همسایگی پسر عمو میرزا ابراهیم قاسمی , ومیرزا محمد رضا قاسمی و میرزا غلام عباس قاسمی وملاجعفر بودند .
پدر میرزا غلامحسن یعنی میرزا عباس قلی به روایتی دارای یک جوال بز مونی ذخیره پول داشتند که با سخاوت ومهربانی که داشتن هر کس تقاضای نقدی می کرد بهش می دادند.
ایشان گوسفندان زیاد داشتند وطی مسافرتی که به روستاها ازجمله روستای بمرود داشتند. از شناخت ومعاملاتی که با جناب میرزای دانش مقدم از روستای بمرود و دختر ایشان داشتند از دخترشان خواستگاری می کند و ایشان هم موافقت می کنند دختر ایشان به نام سلطان دانش مقدم را به همسری بر گزیده و به عقد هم در می اورند که بعد از مدتی مراسم عروسی سر گرفته و عروس را از بمرود سوار بر اسب کجاوه دار زرین شده وبا زرق وبرق ولباس عروس , همراه باخانواده عروس واقوام وخویشان از بمرود راهی اسفاد شده ودر همان خانه ذکر شده فوق در پی قلعه مراسم عروسی را به شادی ومبارکی جشن می گیرند
ثمره عمر ایشان دوازده فرزند بود که هشت فرزند بعلت کمبود امکانات و مریضی های رایج قدیم از بین می روند ودو پسر به نام کربلایی حسین علی ومیرزا عباس قلی و دو دختر به نام سرور وصدیقه می باشند .
ایشان در اواخر عمر خود بعلت فوت همسر با فرزند ارشد کربلایی حسین علی زندگی می کرد . در باغ سالاری با خلوص نیت کامل وعترت ومعارف قرانی که داشت در اتاقی از ورودی باغ سالاری دوران بازنشتگی خود را در کنار جوی ابی زلال وارامشی خیال , در صبح دم طلوع خورشید بر روی سجاده ی نمازش دار فانی رو وداع گفت
سن ایشان ۸۰سال بود که در مورخه ۱۷/۱۱/۱۳۶۴ فوت نمود . مقبره ایشان در قبرستان بالا می باشد . همسر ایشان هم در سن ۶۵ سالگی وداع گفت که مقبره ایشان دربمرود در کنار قبر شهاب علی شهید می باشد .
روحشان شاد و یادشان گرامی
برگرفته از خاطرات دختر کوچک مرحوم ....صدیقه قاسمی
اسفاد وطنم. esfadvatanam.blog.ir